Πώς να ιδρύσετε μια μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) στην Κύπρο.

Πώς να ιδρύσετε μια μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) στην Κύπρο.

Τι είναι μια μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ)

Ο όρος μη κυβερνητικός οργανισμός, εν συντομία ΜΚΟ, δεν ορίζεται πουθενά, αλλά συνήθως αναφέρεται σε μια εθελοντική ομάδα ή ίδρυμα με κοινωνική αποστολή, που λειτουργεί ανεξάρτητα από την κυβέρνηση. Τέτοιες οντότητες είναι από τη φύση τους μη κερδοσκοπικές.

Ποιο είναι το νομικό καθεστώς εγγραφής και λειτουργίας ΜΚΟ στην Κύπρο;

Στην Κύπρο υπάρχουν 3 επιλογές για εγγραφή ΜΚΟ.

Τα 2 πρώτα ρυθμίζονται από το Νόμο περί Σωματείων και Ιδρυμάτων (Νόμος (104(Ι)/2017) και είναι

(1 ) το Σωματείο και

(2) το Ίδρυμα .

Η τρίτη επιλογή είναι η

(3) μη κερδοσκοπικής εταιρείας σύμφωνα με τον περί Εταιρειών Νόμο.

Υπάρχουν κάποιες διαφορές μεταξύ των τριών οχημάτων που εξηγούνται παρακάτω.

Εγγραφή Σωματείου βάσει του Νόμου περί Σωματείων και Ιδρυμάτων Νόμου [Νόμος 104(Ι)/2017 ]

Ένα Σωματείο χρειάζεται τουλάχιστον 20 μέλη για να ιδρυθεί.

Τα μέλη αυτά θα είναι μέλη του Σωματείου και μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου.

Το Σωματείο διέπεται από το Νόμο και τα καταστατικά του έγγραφα.

Ένα Σωματείο εξυπηρετεί δημόσιους σκοπούς και δεν πρέπει να έχει εμπορικό ή οικονομικό σκοπό.

Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι κάθε κινητή ή ακίνητη περιουσία που δόθηκε πριν ή μετά τη σύσταση του Σωματείου ανήκει σε αυτό και όχι στους δωρητές ή μέλη. Σε περίπτωση διάλυσης του, η περιουσία δεν διανέμεται στα μέλη.

Όπως αναφέρουμε πιο πάνω ένα Σωματείο απαιτεί 20 μέλη για να εγγραφεί. Τα μέλη υπογράφουν τα έγγραφα σύστασης του.

Τη διαχείριση του Σωματείου αναλαμβάνει το Διοικητικό Συμβούλιο το οποίο πρέπει να αποτελείται από τουλάχιστον 5 μέλη εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στο καταστατικό.

Οι αποφάσεις λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία των παρόντων μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στο καταστατικό.

Το Σωματείο πρέπει να συντάσσει και να υποβάλλει ελεγμένους λογαριασμούς κάθε χρόνο στον Έφορο Σωματείων, ο οποίος υπάγεται στο Υπουργείο Εσωτερικών.

Ο κατά προσέγγιση χρόνος εγγραφής ενός Σωματείου, με βάση την εμπειρία μας, είναι από 1 έως 3 μήνες.

Εγγραφή Ιδρύματος (Ίδρυμα) βάσει του περί Σωματείων και Ιδρυμάτων Νόμου [Νόμος 104(Ι)/2017]

Ένα Ίδρυμα συγκροτείται με σκοπό τη διαχείριση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς ενός ακινήτου ή περιουσιακού στοιχείου που παραχωρείται στο Ίδρυμα.

Η αξία του ακινήτου δεν μπορεί να είναι μικρότερη από €1000.

Τη διοίκηση του Ιδρύματος μπορούν να αναλάβουν Επίτροποι ή το Διοικητικό Συμβούλιο που ορίζεται από τον ιδρυτή ή τους ιδρυτές. Ο τρόπος διαδοχής τους πρέπει να καθορίζεται στο καταστατικό και μετά την ίδρυση του Ιδρύματος να είναι σαφές στους ιδρυτές ότι οι ίδιοι δεν μπορούν να αλλάξουν στη συνέχεια τους Επιτρόπους ή το Διοικητικό Συμβούλιο.

Σύμφωνα με το Νόμο, αντικείμενα ενός Ιδρύματος μπορεί να είναι η προαγωγή της εκπαίδευσης, η προαγωγή της υγείας, η προώθηση της ανάπτυξης των πολιτών και της κοινότητας, η προώθηση των τεχνών, του πολιτισμού, της πολιτιστικής κληρονομιάς ή της επιστήμης, η προώθηση του ερασιτεχνικού αθλητισμού, η προώθηση ανθρώπινα δικαιώματα, επίλυση διαφορών ή συμφιλίωση ή προώθηση της θρησκευτικής ή εθνικής αρμονίας ή ισότητας και ατομικότητας, προώθηση της προστασίας ή βελτίωσης του περιβάλλοντος, ανακούφιση των αναγκών που προκύπτουν από νεαρή ή μεγάλη ηλικία, προβλήματα υγείας, αναπηρία, οικονομικές δυσκολίες ή άλλο μειονέκτημα και την προώθηση της καλής μεταχείρισης και της προστασίας των ζώων.

Ένα Ίδρυμα διοικείται από τρία (3) ή περισσότερα πρόσωπα και, εκτός αν το καταστατικό ορίζει διαφορετικά, οι αποφάσεις τους λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία των παρόντων μελών και σε περίπτωση ισοψηφίας υπερισχύει η ψήφος του προέδρου.

Τα μέλη του Ιδρύματος έχουν υποχρέωση να τηρούν λογιστικά βιβλία, στα οποία καταχωρούνται όλες οι συναλλαγές όλων των συναλλαγών του Ιδρύματος, κατά περίπτωση, και να συντάσσουν τους παρακάτω λογαριασμούς στο τέλος κάθε οικονομικού έτους.

Η αρχή εγγραφής του Ιδρύματος είναι ο Έφορος Σωματείων που υπάγεται στο Υπουργείο Εσωτερικών.

Ένας κατά προσέγγιση χρόνος για την εγγραφή του Ιδρύματος , με βάση την εμπειρία μας, είναι από 1 έως 3 μήνες.

Εγγραφή μη κερδοσκοπικής εταιρείας με βάση τον περί Εταιρειών Νόμο.

Οι μη κερδοσκοπικές εταιρείες ιδρύονται και εγγράφονται σύμφωνα με τον περί Εταιρειών Νόμο, Κεφάλαιο 113.

Οι στόχοι της εταιρείας που πρόκειται να συσταθεί πρέπει να σχετίζονται με την προώθηση του εμπορίου, της τέχνης, της επιστήμης, της θρησκείας, της φιλανθρωπίας ή οποιουδήποτε άλλου κοινοτικού συμφέροντος.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα κέρδη της εταιρείας εάν υπάρχουν ή άλλα έσοδα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση των σκοπών της εταιρείας και η εταιρεία πρέπει να απαγορεύσει τη διανομή μερίσματος στα μέλη της. Στο καταστατικό της εταιρείας πρέπει να αναφέρεται ρητά ότι είναι μη κερδοσκοπική εταιρεία.

Στο καταστατικό της εταιρείας πρέπει να αναφέρεται ρητά ότι σε περίπτωση λύσης της εταιρείας, τυχόν πλεονάσματα θα διανέμονται αποκλειστικά σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς κοινοτικού συμφέροντος, με αντικείμενα παρόμοια ή/και συγκρίσιμα με τους σκοπούς της υπό λύση εταιρείας.

Μια μη κερδοσκοπική εταιρεία διοικείται από το Διοικητικό Συμβούλιο.

Κάθε μη κερδοσκοπική εταιρεία μπορεί να έχει ελάχιστο μελών 1 και μέγιστο 50 μέλη.

Μια μη κερδοσκοπική εταιρεία πρέπει να υποβάλλει ελεγμένους λογαριασμούς στον Έφορο Εταιρειών κάθε χρόνο.

Η υπηρεσία εγγραφής μιας ιδιωτικής εταιρείας περιορισμένης ευθύνης είναι το Τμήμα Εφόρου Εταιρειών.

Ο χρόνος εγγραφής μιας μη κερδοσκοπικής εταιρείας είναι περίπου 2 μήνες. Μετά την αρχική έγκριση του ονόματος και των ιδρυτικών εγγράφων απαιτείται και δημοσίευση της πρόθεσης εγγραφής σε δύο ημερήσιες εφημερίδες παγκύπριας κυκλοφορίας για δύο φορές. Αυτό αυξάνει κάπως τα τέλη εγγραφής μίας μη κερδοσκοπικής εταιρείας αφού τα τέλη δημοσίευσης στις εφημερίδες είναι περίπου €300.

Τι μορφή ΜΚΟ να επιλέξω;

Φυσιολογικά αρκετός κόσμος διερωτάται τη μορφή ΜΚΟ να επιλέξει.

Αρχικά να αναφέρουμε ότι η επιλογή του ιδρύματος είναι στην περίπτωση όπου θα δωρηθεί κάποιο περιουσιακό στοιχείο στον οργανισμό. Επομένως εάν δεν έχουμε δωρητές και παραχώρηση κάποιου περιουσιακού στοιχείου τότε το ίδρυμα δεν είναι μέσα στις επιλογές μας.

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ενδιαφερόμενοι επιθυμούν να ιδρύσουν ένα ΜΚΟ για σκοπούς προώθησης ειδικών σκοπών όπως για παράδειγμα φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, δημιουργία συνδέσμου γονέων ή συνδέσμων αποφοίτων, για να εντάξουν ειδικές δραστηριότητες όπως εργαστήρια ζωγραφικής, μουσικής αθλητικών εκδηλώσεων και άλλα παρόμοια, πάντα υπό την αίρεση ότι όλες αυτές οι δραστηριότητες θα διεξάγονται για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Ο όρος «μη κερδοσκοπικός σκοπός» σημαίνει ότι ο οργανισμός δεν δικαιούται να διανέμει τα κέρδη στα μέλη του οργανισμού όπως γίνεται για παράδειγμα στις ιδιωτικές εταιρείες περιορισμένης ευθύνης αλλά οποιοδήποτε πλεόνασμα παραμένει στον οργανισμό και χρησιμοποιείται για σκοπούς του οργανισμού. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο οργανισμός δεν μπορεί να έχει προσωπικό ή τα έξοδα. Αντίθετα ο οργανισμός μπορεί να εργοδοτεί προσωπικό, να πληρώνει μισθούς, να ενοικιάζει ακίνητα, να αγοράζει περιουσιακά στοιχεία και γενικά να αποκτά οτιδήποτε απαιτείται για διεξαγωγή των δραστηριοτήτων του.

Από την εμπειρία μας στις περισσότερες περιπτώσεις η σύσταση μη κερδοσκοπικής εταιρείας με βάση τον περί εταιρειών νόμο είναι ο πιο πρόσφορος τρόπος για σύσταση τέτοιου οργανισμού.

Η μη κερδοσκοπική εταιρεία συστήνεται στον έφορο εταιρειών η οποία είναι μια υπηρεσία που έχει την απαραίτητη υποδομή και εμπειρία για σύσταση τέτοιων οργανισμών, σε αντίθεση με τον έφορο σωματείων και ιδρυμάτων που είναι μια υπηρεσία που υπάγεται στο υπουργείο εσωτερικών και δεν έχει τις υποδομές και εμπειρία για να λειτουργεί ως ρυθμιστική αρχή τέτοιων οργανισμών.

Η λειτουργία μιας μη κερδοσκοπικής εταιρείας δεν διαφέρει σε τίποτε από την λειτουργία μιας κανονικής ιδιωτικής εταιρείας περιορισμένης ευθύνης πέραν από το ότι δεν μπορεί, όπως αναφέραμε και πάνω, να έχει κέρδη και να τα διανέμει στους μετόχους. Επομένως μια τέτοια εταιρεία διοικείται από το διοικητικό της συμβούλιο που είναι το αρμόδιο όργανο για εκπροσώπηση της εταιρείας και λήψη αποφάσεων, ενώ η γενική συνέλευση των μελών έχει όλες τις εξουσίες και αρμοδιότητες που έχει κατ’ αναλογία μια γενική συνέλευση μετοχών ιδιωτικής εταιρείας. Οι πιο σημαντικές εξουσίες της γενικής συνέλευσης είναι ο διορισμός των μελών του διοικητικού συμβουλίου και η έγκριση των ετήσιων λογαριασμών της εταιρείας.

Νοείται ότι μία μη κερδοσκοπική εταιρεία πρέπει να έχει λογιστές και ελεγκτές οι οποίοι θα ετοιμάζουν τις οικονομικές καταστάσεις και θα τις υποβάλλουν κάθε χρόνο τόσο στον έφορο εταιρειών όσο και στον έφορο φορολογίας. Επίσης έχει την υποχρέωση υποβολής ετήσιων εκθέσεων στον έφορο εταιρειών όπως έχουν οι κανονικές εταιρείες.

Μια μη κερδοσκοπική εταιρεία μπορεί να έχει από ένα μέχρι 50 μέλη και απαιτείται τουλάχιστον 1 μέλος στο διοικητικό συμβούλιο με τον μέγιστο αριθμό των μελών να καθορίζεται από το καταστατικό της. Πρέπει επίσης να έχει γραμματέα και εγγεγραμμένο γραφείο στην Κύπρο.

Μια μεγάλη διαφορά μεταξύ του σωματείου και της μη κερδοσκοπικής εταιρείας είναι ότι στην περίπτωση του σωματείου για να πραγματοποιηθεί η εγγραφή απαιτούνται αρχικά τουλάχιστον 20 μέλη ενώ στην περίπτωση της μη κερδοσκοπικής εταιρείας η αρχική εγγραφή μπορεί να γίνει με ένα μέλος και να προστεθούν στη συνέχεια τα υπόλοιπα. Αυτό είναι ακόμα ένα επιπρόσθετο πλεονέκτημα της μη κερδοσκοπικής εταιρείας σε σχέση με τα σωματεία.

Περισσότερες πληροφορίες;

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας εδώ: